Tài liệu gồm 303 trang, được biên soạn bởi tác giả Nguyễn Văn Thương (trường THPT Hậu Lộc 4 – Hậu Lộc – Thanh Hóa), hướng dẫn chinh phục hóa học hữu cơ 12 bằng phương pháp giải nhanh và kĩ thuật hiện đại nhất.
Este là dẫn xuất của axit cacboxylic. Khi thay thế nhóm OH ở nhóm cacboxyl (COOH) của axit cacboxylic bằng nhóm OR thì được este. Este đơn giản nhất có công thức như sau : R-C-O-R’ O – Một số dẫn xuất khác của axit cacboxylic không phải este. R-C-O-C-R’ O O R-C-X O R-C-NR’2 O axetic halogenua axit amit – Cách viết công thức của một số este bất kì. * Este tạo bởi một axit cacboxylic và một ancol đều no, đơn chức, mach hở: CxH2x+1COOCyH2y+1 ↔ CnH2nO2 (n≥2) * Este tạo bởi một axit cacboxylic đơn chức và một ancol đơn chức : RCOOR’ * Este đa chức tạo bởi một axit cacboxylic đa chức (n chức) và một ancol đơn chức : R(COOR’)n.
Este đa chức tạo bởi một axit cacboxylic đơn chức và một ancol đa chức(n chức) : (RCOO)nR’. * Este đa chức tạo bởi một axit cacboxylic đa chức (n chức) và một ancol đa chức (m chức): Rm(COO)n.mR’n (có n.m chức este). * Este đa chức tạo bởi một axit cacboxylic đa chức (n chức) và n ancol đơn chức: R(COOR’)n (trong đó R’ giá trị trung bình của R1, R2…trong R1OH, R2OH…) R1-OOC R R2-OOC COO-R3 * Este đa chức tạo bởi một ancol đa chức (n chức) và n axit cacboxylic đơn chức: n (RCOO) R’ (trong đó R là giá trị trung bình của R1, R2…trong R1COOH, R2COOH…) Chinh phục hóa học hữu cơ 12 bằng phương pháp giải nhanh và kĩ thuật hiện đại nhất. 4 R1-COO R R2-COO OOC-R3.
Chú ý: Không phải tất cả este nào cũng được tạo nên từ acol (nghĩa là OR chưa hẵn có nguồn gốc từ ancol). VÝ dô: CH3-COO-CH=CH2, H-COO- … 2. Cách gọi tên este. Tên este = Tên gốc hiđrocacbon R’ + tên anion gốc axit (đuôi “at”) Ví dụ: 3 fomat metyl 3 2 axetat vinyl 2 3 acrylat metyl 6 5 3 bezoat metyl 3 2 axetat H-COO-CH (metyl fomat) CH -COO-CH=CH (vinyl axetat) CH =COO-CH (metyl acrylat) C H -COO-CH (metyl benzoat) CH -COO-CH -C6 5 benzyl H (benzyl axetat) 3. Tính chất vật lí của este. Giữa các phân tử este không có liên kết hiđro liên phân tử vì thế các este có nhiệt độ sôi thấp hơn so với axit và ancol có cùng số nguyên tử C. Các este thường là những chất lỏng, nhẹ hơn nước, rất ít tan trong nước, có khả năng hòa tan được nhiều chất hữu cơ khác nhau. Những este có khối lượng phân tử rất lớn có thể ở trạng thái rắn (như mỡ động vật, sáp ong …). Các este thường có mùi thơm dễ chịu, chẳng hạn isoamyl axetat có mùi chuối chín, etyl butirat có mùi dứa, etyl isovalerat có mùi táo… II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA ESTE.
[ads]