Chuyên đề chất lỏng bồi dưỡng HSG Vật lí 10

Chuyên đề chất lỏng bồi dưỡng HSG Vật lí 10 gồm 07 trang, được trích dẫn từ cuốn sách Công Phá Đề Thi Học Sinh Giỏi Vật Lí Lớp 10 của tác giả Nguyễn Phú Đồng.

A. TÓM TẮT KIỂN THỨC
B. NHỮNG CHÚ Ý KHI GIẢI BÀI TẬP
VỀ KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG:
– Một khối chất lỏng bất kì bao giờ cũng được giới hạn bởi một mặt ngoài, một phần của mặt ngoài tiếp xúc với vật rắn là thành bình chứa chất lỏng, phần khác tiếp xúc với không khí gọi là mặt thoáng. Mặt thoáng chất lỏng luôn có xu hướng thu nhỏ về diện tích cực tiểu nhờ lực căng bể mặt (lực căng mặt ngoài). Lực căng bề mặt có thể làm cho chất lỏng dính ướt hoặc không dính ướt. Hiện tượng xảy ra đối với các ông có bán kính nhỏ gọi là hiện tượng mao dẫn.
– Cần áp dụng đúng các công thức tính lực căng bề mặt, năng lượng bề mặt; độ dâng (hạ) của chất lỏng trong ống mao dẫn hoặc trong khe hẹp, áp suất phụ trong từng trường hợp cụ thể.
– Chất lỏng dâng lên khi bị dính ướt, chất lỏng hạ xuống khi không bị dính ướt.
– Chiều dài đường giới hạn l là tổng độ dài các đoạn tiếp xúc giữa chất lỏng và chất rắn.
Cần kết hợp với các công thức cơ học khác: tính công, điều kiện cân bằng, biểu thức các lực cơ học.
VỀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI:
1. Với dạng bài tập về sự căng bề mặt chất lỏng. Phương pháp giải là:
– Sử dụng các công thức.
+ Lực căng mặt ngoài: F l (N/m) là hệ số căng bề mặt; l là chiều dài đường giới hạn của bề mặt chất lỏng.
+ Năng lượng bề mặt: A S W S là diện tích mặt ngoài.
– Một số chú ý: Hệ số căng bề mặt của chất lỏng được cho bởi đề bài hoặc ở bảng trên. Cần xác định đúng đường giới hạn bề mặt.
2. Với dạng bài tập về hiện tượng mao dẫn. Phương pháp giải là:
– Sử dụng các công thức:
+ Độ dâng (hạ) của mực chất lỏng:
• Trong ống mao dẫn là khối lượng riêng của chât lỏng, d là đường kính ống mao dẫn.
• Trong khe hẹp giữa hai măt phẳng song song, thẳng đứng là khối lượng riêng của chất lỏng, d là bề rộng của khe hẹp.
+ Áp suất phụ gây bởi mặt thoáng cong.
+ Mặt thoáng cong bất kì R1, R2 là bán kính của hai mặt cong (C1) và (C2).
+ Mặt cầu R là bán kính mặt cầu.
+ Mặt nửa trụ R là bán kính nửa đường tròn tiết diện.
+ Ống mao dẫn h là độ dâng (ha) của chất lỏng trong ống.
C. CÁC BÀI TẬP VẬN DỤNG

[ads]