THI247.com giới thiệu đến bạn đọc tài liệu lý thuyết trọng tâm và các dạng bài tập trắc nghiệm sinh sản hữu tính ở thực vật trong chương trình Sinh học lớp 11.
Mục tiêu:
Kiến thức:
+ Nêu được khái niệm, dấu hiệu chung, dấu hiệu bản chất của sinh sản hữu tính ở thực vật.
+ Nêu được các ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính đối với sự phát triển của thực vật.
+ Trinh bày được quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi.
+ Phân biệt được tự thụ phấn và thụ phấn chéo.
+ Giải thích được quá trình thụ tinh kép ở thực vật hạt kín.
+ Trình bày được quá trình hình thành hạt và quả, sự biến đổi của quả.
Kĩ năng:
+ Đọc và xử lí thông tin trong sách giáo khoa để tìm hiểu sinh sản hữu tính ở thực vật, quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi.
+ Lập bảng so sánh về tự thụ phấn và thụ phấn chéo.
+ Phân tích để giải thích quá trình thụ tinh kép ở thực vật hạt kín.
I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM
1. Khái niệm sinh sản hữu tính.
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản trong đó có sự hợp nhất của giao tử đực (n) với giao tử cái (n) để tạo hợp tử (2n) phát triển thành cơ thể mới. Đặc trưng của sinh sản hữu tính: + Có quá trình hình thành và hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái. + Có sự tái tổ hợp của 2 bộ gen. + Luôn gắn liền với quá trình giảm phân để tạo giao tử. Ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính: + Tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau đối với môi trường sống luôn biến đổi. + Tạo sự đa dạng di truyền cung cấp nguồn vật liệu phong phú cho chọn lọc tự nhiên và tiến hóa.
2. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa.
2.1. Cấu tạo hoa Gồm cuống hoa, đế hoa, đài hoa, tràng hoa, nhị và nhụy. Hình 1. Cấu tạo của hoa 2.2. Quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi Sự hình thành hạt phấn: Hạt phấn gồm 2 tế bào: + 2 tế bào bé là tế bào sinh sản (tinh tử). + 2 tế bào lớn là tế bào ống phấn. Sự hình thành túi phôi: Hình 2. Sự phát triển của hạt phấn và túi phôi 2.3. Quá trình thụ phấn và thụ tinh Thụ phấn là quá trình vận chuyển hạt phấn từ nhị đến núm nhụy (đầu nhụy). Trong giới Thực vật có hai hình thức thụ phấn là tự thụ phấn và thụ phấn chéo (được thực hiện nhờ gió, nước, động vật),… Thụ tinh là sự hợp nhất của nhân giao tử đực với nhân của giao tử cái (tế bào trứng) trong túi phôi để hình thành nên hợp tử (2n), khởi đầu của cá thể mới. Thụ tinh kép: tế bào ống phấn trong hạt phấn nảy mầm tạo ra ống phấn. Ống phấn sinh trưởng xuyên qua vòi nhụy, qua lỗ túi phôi vào túi phôi → giải phóng 2 giao tử, mỗi giao tử (n) hợp nhất với tế bào trứng tạo thành hợp tử (2n), một nhân còn lại (n) hợp nhất với nhân cực (2n) tạo nên tế bào tam bội (3n), phát triển thành nội nhũ cung cấp dinh dưỡng cho phôi. Hình 3. Thụ tinh kép 2.4. Quá trình hình thành hạt, quả Noãn thụ tinh (chứa hợp tử và tế bào tam bội) phát triển thành hạt, hợp tử phôi, tế bào tam bội (3n) nội nhũ. Quả do bầu nhụy sinh trưởng phát triển thành có chức năng chứa và bảo vệ hạt. Quả không thụ tinh noãn (quả giả) gọi là quả đơn tính. Quá trình chín của quả xảy ra nhiều biến đổi về sinh lí, sinh hóa khiến quả trở nên mềm hơn, có màu sắc bắt mắt và vị ngọt thơm. Đây là những điều kiện thuận lợi cho quá trình phát tán của hạt. Quả nhiều loài cây cung cấp nguồn dinh dưỡng quý cần cho cơ thể con người (vitamin, khoáng chất, đường). SƠ ĐỒ HỆ THỐNG HÓA.
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP
[ads]